Met de kennis van nu …

Waarschuwing vooraf: dit wordt weer zo’n enigszins warrig logje waarin ik probeer de boel te duiden wat waarschijnlijk niet helemaal zal lukken. Doorlezen op eigen risico dus.

Het is zo makkelijk oordelen met de kennis van nu. Of makkelijk? Dat valt wellicht ook nog wel te bezien, maar feit is dat er in het verleden van Nederland veel dingen gebeurd zijn die we nu verwerpelijk vinden. Maar in de tijd waarin het gebeurde was het normaal of logisch of weet ik veel wat. En dat geldt uiteraard niet alleen voor Nederland, maar voor alle landen in de wereld. Ieder land heeft een verleden, een verleden dat trots kan maken of beschamend kan zijn. En of die trots of die schaamte nu gestoeld is op feiten, op wat anderen vinden, op hoe je opgevoed bent, wat je altijd te horen kreeg of wat dan ook zo liggen volgens mij de feiten.

Dat zal nooit anders zijn en nooit veranderen. Ik vind het feit dat politici kunnen vallen op beslissingen die door eerdere regeringen gemaakt echt totaal niet logisch. Dat is hetzelfde als dat ik bij wijze van spreken de gevangenis in zou moeten omdat mijn opa ooit een wet heeft overtreden. En, met het risico dat ik mensen kwets, ik vind het ook van de zotte dat onze regering excuses aan moet bieden voor zaken die 300 jaar geleden gebeurd zijn (wat de redelijk recente geschiedenis betreft ligt dat -gedeeltelijk- anders vind ik). Ik vind de huidige discussie over onze helden van vroeger en het feit dat scholen, bruggen of weet ik veel wat naar die helden genoemd zijn beste een lastige. Want waren het toen helden, nu zien we hen soms toch heel anders. Maar goed, dat is met de kennis van nu. Tegelijkertijd is het zoals de wereld toen in elkaar zat. En ja, het is over het algemeen niet fraai wat er gebeurde, maar wie zonder zonde is …

Er is volgens mij geen land (volk?) ter wereld met een onbevlekt blazoen. Overal gebeurden verschrikkelijke dingen en op heel veel plekken gebeuren helaas nog steeds verschrikkelijke dingen. Maar betekent dat dat er geen Michiel de Ruyterscholen meer mogen zijn, dat de JP Coentunnel gesloten moet worden en dat Piet Heinstraten gesloten moeten worden? Ik weet het niet hoor. Noem mij één land met een onbevlekt verleden dan wordt het misschien anders, maar nu? Vraag twee groepen naar hun versie van één gebeurtenis en er zullen ongetwijfeld verschillen zijn. Verschillen in het belang dat men aan de gebeurtenis hecht, aan hoe die ervaren werd, aan wat er gebeurde. Dus wat is dan waar? Wat is echt? En wiens versie is de waarheid? Wie bepaalt dat dan? Ook binnen landen is er vaak een heleboel onrechtvaardigheid, verschil in rijkdom, in macht, privileges, geloven, voelen mensen zich te kort gedaan, noem het maar op. Lastig. Je hebt ‘politiek correct’ en ‘politiek correct’ en ik vind vooral dat we niet moeten doorslaan. En als er geloof bij betrokken is, dan vinden vaak alle partijen dat ‘God met hen is’. Tjonge, dan wordt het nog lastiger.

Geschiedenisles, er zijn niet heel veel kinderen dol op volgens mij. Maar het is volgens mij wel heel, heel, heel belangrijk dat het gegeven wordt. En dat het goed gegeven wordt, met oog voor nuance en ruimte voor de dialoog en ook met ruimte voor verschillende waarheden. Ik wil niet (ver)oordelen, maar ik vind het wel verrekte lastig om te zeggen: dit is de waarheid. Want mijn waarheid kan haaks op die van jou staan. Of op die van die inwoner van Amsterdam, Paramaribo, New York, Kinshasa, Kigali, Moskou, Pyongyang, Damascus, Doha, Delhi, Mexicostad of weet ik veel welke plek. ‘Waar je mee omgaat, daar wordt je mee besmet’, is een bekende uitspraak en ik denk dat dat klopt. Als jij dag in dag uit te horen krijgt dat ‘…’ de waarheid is, dan zal ‘…’ voor jou als de waarheid gelden.

Die quote die ik laatst plaatste ‘De toekomst? Die begint bij de geschiedenis’ vind ik erg raak en treffend en ik denk dat dat echt zo is maar ik vraag me dan meteen weer af over wiens geschiedenis we het dan hebben. Mijn geschiedenis is anders dan die van jou. De geschiedenis van Nederland is anders dan die van België. De geschiedenis van de ene groep in land X kan/zal heel anders zijn dan een andere groep uit datzelfde land X. Jemig wat is het toch ingewikkeld allemaal!

11 gedachten over “Met de kennis van nu …

  1. C R I S I S wat een log!
    Mrs T for president 😉

    Ja meissie, we zijn schapen.
    Als er een over de dam is, volgt de rest.

    Vandaar dat ik sinds ik de CBD-olie gebruik en daardoor de oordelende en veroordelende socialmedia mijd.
    Heerlijk, wat een rust!

  2. Een lastig onderwerp. Voor mij hoeft er niets omgedoopt te worden. Maar er zijn vast anderen die wél last hebben van de naam van een brug, school of straat. Dan maar wel omdopen, denk ik dan. Maar aan de andere kant… Waar ligt de grens? En inderdaad… Wie bepaalt die grens? Zullen we voortaan alles nummers geven? Slaan we de 13 gewoon over.

  3. Tja, ga vooral niets verhullen. Geschiedenis is belangrijk en moet geleerd worden, de kale feiten. Elke generatie zal er weer haar eigen oordelen over hebben. Of je iets oplost met het hernoemen van tunnels en scholen en straten weet ik niet. Ik denk dat de meeste mensen geen idee hebben waar die naam voor staat en de naam gewoon meer associeren met de tunnel of school dan met de persoon die ‘m oorspronkelijk had. Vernoemen vind ik toch raar. Ik woon in de onkruidenbuurt. Ook lekker. (Hoewel ik ook snap dat het handig is als een straatnaam een enigszins herkenbaar woord in zich heeft)

  4. Het veranderen van namen verandert niets aan de geschiedenis. Je kunt het verleden ook niet wegpoetsen. We kunnen er alleen maar van leren.
    Slavernij en alles wat daarmee te maken had, is verwerpelijk.

  5. Mooi logje en goed te lezen dat je er over nadenkt. Er zijn vroeger ook in gezinnen dingen gebeurd waarvan je nu denk hoe is dat in godsnaam mogelijk. Ik denk aan dochters die verstoten werden als ze zwanger waren of als ze verkering kregen beneden hun stand. Moeten we daarom de ouders van toen veroordelen of waren die zelf ook slachtoffer van hun omgeving en de opvattingen van die tijd? Laten we misstanden nooit goedkeuren maar er ons ook van bewust zijn dat andere tijden ook écht andere tijden waren.

  6. Wie het zei weet ik niet meer, maar ik hoorde van de week “dat je het verleden niet door de bril van het heden kunt bekijken ( of zoiets) Daar ben ik het wel mee eens. Volkomen onzin om zaken die eeuwen terug vrijwel overal normaal waren alsnog gaan veroordelen.
    Het hoort bij onze geschiedenis waar je best bij mag aantekenen dat het goed is dat het nu allemaal anders gaat maar dan heb je het wel gehad wat mij betreft.

  7. Om allerlei namen te gaan veranderen is natuurlijk belachelijk. Maar dat er dingen zijn gebeurd die beter niet hadden kunnen gebeuren is wel duidelijk. En wat Dionne schrijft, naar de hedendaagse politici hoeft van mij ook niks naar vernoemd te worden.

  8. Mijn opa gaf me ooit een dik boek “Onze Vaderlandse geschiedenis”. Voorin schreef hij, in van die zwierige ouderwetse opaletters “Wie het verleden vergeet, verdwaalt in de toekomst.”

    Alles omnoemen en hernoemen hoeft van mij ook niet. Maar dat er kritische uitleg bij gegeven wordt: heel goed. Verre geschiedenis lijkt gevoelsmatig minder eng en erg. Maar zeg nou zelf. Je wilt ook niet in het Himmlerhofje, de Stalinstraat of op Trumplaan wonen.

    Roemrijke en beruchte personen uit de geschiedenis en uit het heden hebben niet een vaststaande waarde. Hun handelen en hun daden kunnen op een bepaald moment heel juist of onjuist lijken. Maar met het verstrijken van de tijd, nieuwe kennis en inzichten kan dat ook weer veranderen. Het is goed om je daar bewust van te zijn.

    De twee kanten die je benoemt, kun je ook niet negeren.Van nature bevindt je je altijd in of aan een kant. Gevoelsmatig is dat vaak de juiste en de ware kant. De kant die je het beste kent. Maar de andere kant is er ook. En die is net zo waar voor net zo veel andere mensen.

  9. Ik vond het als kind al vreemd dat de naam van mijn lagere school moest worden veranderd. Tja, achteraf wel logisch: (paus) Pius XII was niet van onbesproken gedrag tijdens zijn paus-zijn nog niet zo heel erg lang geleden. Maar dingen die honderden jaren geleden zijn gebeurd …..

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *