Afgelopen zondag had ik eindelijk de tijd om de ‘Vector of Memory’ die op 17 september jongstleden onthuld is eens goed te gaan bekijken.
Die zondag nam ik ook, al wandelend, de tijd om de herdenkingsreis die ik afgelopen week maakte een plek te geven. Voor zover dat kan.
Ik bezocht onder andere Buchenwald, Plaszów, het getto van Krakau, Auschwitz I, Auschwitz II Birkenau, Theresiënstad en Dresden. Woorden schieten tekort om te beschrijven wat ik allemaal zag, las en hoorde. Hoe is het mogelijk dat mensen op zo’n grote schaal anderen zulke vreselijke dingen aandoen? Ik weet dat de omstandigheden er wellicht naar waren en een zondebok is snel gevonden. Maar toch. Hoe is het mogelijk? Beschaving is flinterdun.
Ook de militaire operaties (van met name geallieerde kant) vind ik erg interessant. Omdat ze voor mij laten zien dat de mens tot het goede in staat is. Ga er maar aan staan: ver van huis vechten voor de bevrijding van landen waar je wellicht nog nooit van gehoord hebt. Voor mensen die je niet kent. Velen brachten het grootste offer. En ja, met de kennis van nu: ook de geallieerden deden lang niet alles volgens het boekje.
Het is oh zo gemakkelijk om vanaf de zijlijn te oordelen. Maar toch, ga er maar aan staan. Militairen staan in de frontlinie terwijl de politiek wikt en beschikt en de burger (ver)oordeelt. Dat was toen en dat is nu nog steeds. Wat past is, in mijn ogen, groot respect voor de mannen en vrouwen die voor dit werk kozen en kiezen.
Het is oh zo gemakkelijk om vanaf de zijlijn een mening te hebben over de huidige situatie. Om coronamaatregelen te vergelijken met gebeurtenissen tijdens WOII. Ik vond het al abject en absurd als mensen dat deden. Maar na deze reis zou ik mensen die hierin volharden graag wat historische achtergrond verschaffen.
Dus zo wandelde ik vandaag, al mijmerend, kilometers op en rond Hell’s Highway en kon ik maar één conclusie trekken: ik ben dankbaar voor de tijd waarin ik nu mag leven. Want ondanks alle dingen die nu niet goed gaan of die veel en veel beter kunnen: wij leven in vrijheid.
Soms voel ik me echter gemangeld door al die meningen, de groeiende ontevredenheid, de polarisatie en het ‘ikke ikke ikke denken’. Het komt wellicht wat raar over, maar het voelt een beetje als mijn plicht om dit bericht te posten. Misschien tegen beter weten in, dat zij dan maar zo. Maar hier niet over schrijven is voor mij geen optie meer.
