Een vaccin weigeren tijdens een pandemie is een daad van naastenhaat

Ik vind de titel van de column eerlijk gezegd een beetje te (tegelijk snap ik hem ook wel heel erg), maar verder: wat een geweldig stuk van Asha ten Broeke. Ik zou zeggen: lees de column maar ‘ns door. Ben benieuwd wat jij ervan vindt.

* * *

Stel: een trein zit op het verkeerde spoor en dendert met passagiers en al richting de afgrond. Dit is uiteraard niet jouw schuld, maar je kunt wel iets doen, want voor je staat een hendel waarmee je de wissel kunt omzetten en levens kunt redden. Ben je moreel verplicht om in te grijpen? Of mag je weigeren?

Mag je claimen dat je een persoonlijke overtuiging hebt die het omhalen van wissels in de weg staat? Zeggen dat een afgrond heus zo erg niet is als je jong en gezond bent? Betogen dat het een inbreuk is op je lichamelijke soevereiniteit om een hendel aan te raken? Beweren dat hendelcontact je DNA zal muteren? En als je het echt zou vertikken, je handen in je zakken zou steken terwijl de passagiers naar hun dood razen, zou het dan niet verdedigbaar zijn als iemand je zou dwingen om toch de hendel over te halen?

De relatie van vaccinweigeraars met het lijden en de dood van anderen is wat minder direct dan in dit gedachte-experiment, maar een verband is er wel. Terwijl de pandemie doorjaagt en de ziekenhuizen vol liggen, blijven ze bedanken voor een veilig vaccin dat allerlei kansen kleiner maakt: dat je ernstig ziek wordt, dat je überhaupt ziek wordt, dat je anderen aansteekt.

Vooral dat laatste is geen detail. Veel mensen praten over vaccineren alsof het een puur individuele kwestie is: ik doe het voor mezelf, en als ik het voor mijn persoontje niet zo nodig of wenselijk vind, hoeft het niet. Maar zo is het nooit geweest. Het was altijd ook een daad van naastenliefde: een bijdrage aan de groepsimmuniteit, om zo kwetsbare mensen te beschermen, en mensen te beschermen die niet gevaccineerd kunnen worden of bij wie de prik niet goed werkt. Een vaccin weigeren tijdens een pandemie is een daad van naastenhaat: je laat oude, zieke en gehandicapte mensen in de steek.

Toch wordt over een vaccinatieplicht geschreven alsof het iets engs is; alsof een groot en mogelijk slijmerig kwaad zich onmiddellijk over ons zal uitstorten als we van mensen gaan eisen dat ze hun handen uit hun zakken trekken en die verdraaide hendel overhalen. Een Maastrichtse hoogleraar is er tegen zodat ‘de groep vaccinweigeraars niet haar fundamentele grondrechten wordt ontnomen’. En de Denker des Vaderlands zegt in een Volkskrant-interview: ‘Wat voor soort samenleving zijn wij als we niet de lasten aankunnen van een paar mensen die niet mee willen doen? Wat zegt het over onze verdraagzaamheid, onze draagkracht, als we dat soort problemen oplossen met dwangbevelen?’

Dat zijn goede vragen. Maar deze ook: wat zegt het over onze samenleving dat het alwéér de kwetsbaren zijn die de prijs betalen voor de torenhoge besmettingen en propvolle ziekenhuizen? Wie zijn we als we de keuzevrijheid verdedigen van mensen die zich op YouTube lieten wijsmaken dat het coronavaccin een gifspuit is, ten koste van zieken en ouderen die geen keuze hebben dan te lijden of te sterven? Wat zegt het over onze barmhartigheid als we uit principe wel de lichamelijke soevereiniteit van een anti-vaxxer beschermen, maar niet de soevereiniteit van degene over wie hij heen hoest?

Toch is die onschendbaarheid van het ongevaccineerde lichaam tot prioriteit verheven: dat is blijkbaar de zorg nu, het grondrecht dat bewaakt moet worden. Maar dit recht was nooit absoluut. Een van de beperkingen was altijd: wanneer je daarmee anderen schaadt. Zoals componist Bram Kortekaas zei: jouw vrijheid om je arm rond te zwaaien, eindigt waar mijn neus begint.

Niet-vaccineren is schadelijk. En onze maatschappelijke neus begint waar de pandemie harder raast dan we hebben kunnen, waar de oversterfte rondwaart, waar een anti-vaxxer een ic-bed nodig heeft voor zijn ‘griepje’ waardoor iemand na een hartaanval of scooterongeluk niet gered kan worden.

Dit is natuurlijk niet enkel de schuld van de principiële vaccinweigeraars. Onze regering heeft meer steken laten vallen dan ik kan tellen; de booster-clusterfuck is enkel het meest recente voorbeeld. Ik kan het mensen niet kwalijk nemen als ze de overheid niet vertrouwen. Maar vertrouw dan je huisarts. Vertrouw wetenschappers. Het is genoeg geweest.

Ik stel een deal voor: vaccinatie of zelfisolatie. Iedereen die dat medisch kan, haalt verplicht een prik of blijft thuis, precies zoals de risicogroepers deden en steeds vaker weer doen. Want het kan niet langer zo zijn dat de keuzes van anti-vaxxers wel consequenties hebben voor anderen, maar niet voor henzelf. En het was nooit een grondrecht om mensen de afgrond in te zien storten, en niks te doen.

25 gedachten over “Een vaccin weigeren tijdens een pandemie is een daad van naastenhaat

  1. Keuzes hebben gevolgen en niet alleen voor jezelf.
    Mijn hele familie heeft zich zo snel mogelijk laten vaccineren, ieder voor zichzelf maar ook vooral voor mijn vader. Hij is longpatiënt en zit al 2 jaar in zelfverkozen quarantaine. Beademen is bij hem geen optie en hoewel hij ook gevaccineerd is is het de vraag hoe goed het vaccin bij hem werkt.
    Ik werk in de zorg en helaas sta ik nog steeds in de virtuele wachtrij voor een booster. Iedere dag dat ik bij kwetsbare mensen aan het werk ben voel ik de verantwoordelijkheid voor hun gezondheid. Misschien wordt ik niet heel erg ziek van een besmetting, maar als ik het doorgeef aan 1 van mijn cliënten is de kans groot dat het fataal is. Die druk is groot.

  2. Helemaal mee eens.
    Ik denk dat een vaccinatieverplichting in ons land echter niet gaat werken. Het past ook niet onze cultuur waar altijd (en soms misschien iets te veel….) plek is voor minderheden. Wat misschien wel een goede aanpak is, is een combinatie van 2G en 23 beleid. Ik las hierover in een artikel over een deelstaat in Duitsland. 2G voor de restaurants, theaters, evenementen en zo. 3 G voor dingen waar je niemand van wil buitensluiten, zoals de kapper, onderwijs, een begrafenis of huwelijksvoltrekking. En dit alles gecombineerd met de basismaatregelen voor iedereen en boosterprikken voor de gevaccineerden. Zo draagt iedereen zijn/haar steentje. Maar hoogstwaarschijnlijk zijn er dan nog steeds groepen die zich zielig vinden en denken dat de pandemie alleen voor hén heel vervelend is. Het ‘crisismanagement’ moet dan toch maar eens ferm optreden. Want nog een paar winters alles dicht en iedereen, ook de gevaccineerden, van alles ontzeggen is ook geen houdbare kaart.
    Hartelijk groet,
    Mirjam uit Haarlem

  3. Ik weet niet zo goed meer wat ik hier nog op moet zeggen. Ik moet eerlijk zeggen dat ik de laatste persconferentie niet eens gekeken heb. Het zal allemaal wel. Ik zie vrijwel niemand en ik heb daar absoluut geen moeite mee en dus makkelijk praten. Ik vind het wel heel schrikbarend hoe mensen nu tegenover elkaar staan. Op den duur wordt dat een groter probleem dan corona zelf.

  4. Normaal lees ik haar graag maar met dit vergelijk van Asha kan ik helemaal niets.
    Zowel de gevaccineerde als de ongevaccineerden zijn geen homogene groep. Aan beide kanten van de lijn staan mensen die het niet zo nauw nemen met het virus, mensen die zich aan alle regels houden, mensen die zich isoleren.

  5. Om eerlijk te zijn vind ik dit juist een stuk wat alleen maar weer meer aanzet tot een tweedeling in de maatschappij. De ongevaccineerden worden over een kam gescheerd terwijl er wel degelijk ongevaccineerden zijn die op andere manier hun verantwoordelijkheid nemen door bijvoorbeeld geen bezoek te ontvangen en alleen voor het hoognodige buiten te komen. Daarentegen zijn er in de groep gevaccineerden ook mensen die niet hun verantwoordelijk nemen en bijvoorbeeld weigeren te testen bij klachten en gewoon strontverkouden in een restaurant gaan zitten.
    Daarnaast vind ik het ook inhoudelijk erg zwart wit. Inmiddels komen er zoveel meer nieuwe inzichten. De besmettelijkheid blijkt onder beide groepen hetzelfde te zijn, de ongevaccineerden die corona hebben gehad zijn beter beschermd en komen alleen bij uitzondering in het ziekenhuis, natuurlijk immuniteit is voor jonge gezonde mensen beter, er is medicatie die kan helpen tegen corona… Wetenschappers komen nu zelfs met onderzoeken naar voren waaruit blijkt dat het massale vaccineren juist voor resistentie van het virus zorgt. De vaccins zijn daarbij bovendien binnen no time uitgewerkt en hoe betrouwbaar zijn ze überhaupt als Pfizer zo sjoemelt met de onderzoeksresultaten en sterfgevallen niet vermeld? Allemaal dingen die mee spelen, waardoor het allemaal veel ingewikkelder is dan nu wordt geschetst.
    Om een lang verhaal kort te maken. Eerlijk gezegd denk ik niet dat wij van het virus af zijn als 99% van de bevolking gevaccineerd is. Dan moeten ze echt met een beter vaccin komen.
    En eerlijk gezegd denk ik niet dat je per definitie ‘je naasten haat’ als je ongevaccineerd bent.

    • Daar ben ik het niet mee eens. Ik vind het een genuanceerd en helder stuk.
      Keuzes hebben gevolgen. En dan dien je je daarnaar te gedragen. Ook als dat ‘pijn’ doet.
      Overigens vind ik niet per definitie dat ‘gevaccineerden’ het beter doen hoor. Iedereen zou denk ik beter zijn/haar best moeten doen. En dat het al lang duurt en zo, dat is heel erg. Maar continu energie verspillen aan verdrietig, boos of opstandig zijn daar komen we helemaal niet verder mee.

      • Als het zo zou zijn dat een vaccinatie de oplossing is voor het probleem dan kan ik nog enigszins begrijpen dat mensen voor een vaccinatieplicht zijn. Echter is gewoon heel duidelijk dat ondanks een hoge vaccinatiegraad de besmettingen oplopen. In de dagelijkse praktijk zie ik gevaccineerden die doodziek zijn en in het ziekenhuis belanden (allemaal vallen ze onder de kwetsbare groep). Dus nee, ik geloof niet dat een vaccinatieverplichting het probleem oplost en dan vind ik het wel heel ver gaan.

        Gezien jij er echter anders in staat dan ik begrijp ik dat jij het wel een goed stuk vindt. Maar ik kan er niks mee. 🙂

  6. Mij verbaast steeds weer hoe sommigen denken en handelen. Maar ik ben het helemaal met Aisha eens dat onze ‘zwabberende’ regering er geen goed aan heeft gedaan. De scholen horen pas een paar dagen van tevoren definitief dat ze voor de kerstvakantie eerder sluiten; dat had anders gemoeten. En er worden er nu massaal vakanties geboekt. Zucht.
    Er werd op gehamerd dat je pas na 6 mnd na je laatste vacc. een booster kon krijgen. Helaas vermoed ik dat dit ons voorgespiegeld werd ivm het onvoorbereid zijn en slechte logistiek. In ons omringende landen werden namelijk andere adviezen gegeven. Je voelt je dan toch in de maling genomen. Ik heb vorige week ivm vrijwilligerswerk mijn booster kunnen krijgen (5 mnd na mn laatste prik).
    GGD priklocaties werden binnen een dag opgedoekt terwijl al bekend was dat er minimaal een 3e vaccinatie nodig was.
    Maar na mijn persoonlijke frustratie terug naar de essentie van het stuk. Heb je de morele verplichting naar de medemens om je te laten vaccineren… Ik durf het niet te zeggen. Lichamelijke integriteit heb ik namelijk hoog in het vaandel en polarisatie is me een gruwel. Dus dan toch maar van twee kwaden de minste: verplichte vaccinatie! En hopelijk hebben we dan in 2022 weer een ‘normale’ kerst.

    • Ik denk niet dat je de verplichting hebt. Zeker niet. Maar accepteer de consequenties van je keuze. Dat vind ik wel. Dus blijf dan thuis.
      Al zouden ook gevaccineerden daar goed aan doen denk ik: zoveel mogelijk thuis blijven. 😉

      • Sowieso is het altijd goed als je de consequenties van je keuzes kunt accepteren. Maar ik krijg bij veel niet-gevaccineerden meer en meer het idee dat ze anderen de beperkende gevolgen van hun keuze kwalijk nemen.

  7. Tja, een veel te lang stuk om te lezen , het voegt ook( voor zover ik las) niets toe en herhaalt alleen maar weer van alles dat al gezegd is. Ik vaak mijn eigen koers met m’n eigen verantwoordingen voor mezelf maar zeker ook voor anderen. En of daar een booster in gaat passen weet ik nog niet, Al mijn bedenkingen vooraf zijn bevestigd , het is niét onder controle , er is géén vrijheid of je nou wel of niet geprikt bent. Je moet tóch blijven testen. Dus ergens begrijp ik een deel van de weigeraars wel (al zijn er ook met wel heel kromme redenaties)

  8. Als je niet de hendel omzet dender jezelf ook mee de afgrond in, dus ieder weldenkend mens zal geen ogenblik twijfelen. Waar is de kracht van samen, die we nu zo hard nodig hebben?

  9. Ik verbaas me over het gebrek aan zelfdiscipline en verantwoordelijkheidsgevoel in onze samenleving. Als ik word besmet, weet ik ook zeker waar dat is gebeurd: op mijn werk; dan heeft een collega of klant niet de vereiste afstand van mij gehouden. En dat gebeurt helaas vaak, dan stap ik weer weg van die ander, die dan weer naar voren stapt, zodat ik letterlijk moet vragen de 1,5 meter afstand te bewaren. Al bijna 2 jaar ga ik 4 dagen per week naar mijn werk (thuiswerk helaas niet mogelijk) en verder ga ik he-le-maal nergens heen, en ook niemand komt bij mij op bezoek. En dat is zo, omdat ik vind dat ik alles moet doen wat in mijn vermogen ligt, om het virus geen kans te geven. Als alle Nederlanders en bezoekers van ons land (gevaccineerd of niet) dat hadden gedaan, zouden we veel minder besmettingen hebben gehad in ons land, zo is mijn mening. Ik hoor van mijn collega’s en klanten vrijwel steeds hetzelfde: IK houd me keurig aan de regels, maar anderen… en dat wordt dan gevolgd door een verslag van bezoek aan… Dan houd je je, naar mijn mening, dus NIET aan die regels. En verwacht je van een ander iets, wat je zelf niet doet. Daarom: verbeter de wereld, maar begin bij jezelf!

    • Wat goed dat je je verantwoordelijkheid neemt. Dat doen wij ook zo goed mogelijk. Ik zal echt niet beweren dat we alles feilloos doen, maar we praten er uitgebreid over thuis en doen ons uiterste best. Je motto is natuurlijk 100% waar.

  10. Ik hou wel van een harde tekst en de titel ja die moet pakken om te raken. Had ik nog steeds liever een door jezelf met jouw mening gevulde blog gelezen want die van een ander tja die raakt me niet zo. Stukjes voor de krant hebben toch dat geld verdienen idee erachter.

    Persoonlijk raad ik iedereen aan om thuis te blijven zolang hun booster nog niet werkt/ingespoten is. En zolang omikron niet een duidelijker verhaal. Maar als ik alweer op diverse blogs en websites lees dat ouders massaal naar pretparken, vakantieparken en leuke uitjes gaan dan denk ik, ja daar was die week niet voor. En dan hebben we de mensen nog die niet zomaar vrij kunnen nemen. De zorg bijvoorbeeld die zijn daar blij mee joh met die berichten, echt top.

    Helaas verspreiden gevaccineerden het virus ook dus alleen aan de kleintjes ligt het niet. De deal aan het einde slaat dus volkomen nergens op maar goed dat begreep je al aan het stukje hierboven. Boosteren èn lockdown dus!

    • Mijn mening wijkt nauwelijks af van wat hier geschreven is, dus waarom het wiel opnieuw uitvinden. 😉

      Wij zijn gevaccineerd en dergelijke maar hebben nog steeds zo ongeveer nul sociaal leven. We blijven vaak thuis, ik werk 80% van de tijd thuis. Mr. T. is nog wel op pad, maar kan z’n werk op afstand van mensen doen.
      We zien weinig mensen en de mensen die we zien is een ‘bubbel’. Ik ging nog wel naar het theater, maar dat was op 1½ meter afstand met bijna lege zalen. Ik ging niet naar de Dolly Dots want dat voelde absoluut niet goed om in zo’n volle zaal te gaan zitten. We wachten op de booster en zijn blij dat mijn ouders al geboosterd zijn. En oh ja, ik ging laatst met Saar naar De Efteling. Op een studiedag. En het regende. Dus het was niet druk en we hebben nergens hoeven wachten. En dat was gewoon fijn.
      Richting de meiden zijn we iets soepeler. Als ze een keer met 8 afspreken zien we dat inmiddels door de vingers. Het zijn dezelfde meiden die Saar bijvoorbeeld op school ziet.

      We doen in ieder geval ons uiterste best.

      • Alleen het eerste was naar jouw gericht he ben het niet zo niet eens met die column omdat het weer mensen buitensluit terwijl zeker bij besmetten ingeënt of niet weinig verschil maakt. Je komt waarschijnlijk niet in het ziekenhuis en dat is uiteraard iets, maar met omikron weten we niets meer zeker. Dus nogmaals mijn reactie was niet naar jou bedoelt je bent heel bewust en een keer wat leuks lijkt mij normaal. Ik zie jou niet net na een dagje Efteling meteen doorlopen naar je ouders.

        • Dat weet ik wel. Juist omdat ik je hoog heb zitten wilde ik een en ander wat verduidelijken. Mijn eerste regel was daarvoor bedoeld.

          De rest om je te laten zien hoe we hier ons best doen. 😘

  11. Wat een prachtig artikel zeg. Ik kan me er helemaal in vinden, ook in je deal aan het eind. Als iedereen zich dit jaar aan de regels had gehouden was er nu veel meer rust en hoefden de scholen niet eerder dicht. Ik heb één keer een wappie in huis gehad, en de agressiviteit waarmee hij sprak maakte me gewoon bang. Laten we hopen dat velen het licht zien en zich toch laten vaccineren.
    En de titel van je stuk kan blijven staan hoor!

    • Ik heb het niet geschreven he, geleend van een columniste. Ben het heel erg met haar eens.

      Keuzes maken heeft consequenties. Altijd. In iedere situatie.

  12. Afgezien van de titel ben ik het er mee eens,wij houden ons aan alles maar zitten daardoor al bijna 2 jaar in een zelf opgelegde lockdown.Al degene die wel zouden kunnen maar niet willen gevacineerd worden hebben geen greintje solidariteit in zich.Als alle volwassenen zich hadden laten vaccineren denk ik had het voor de jonge kinderen niet nodig geweest. Ze zullen het niet gauw doen in geen enkel ziekenhuis ongevaccineerde corona zieken weigeren,maar in België zijn ze er al over aan het denken.Ondertussen worden mensen die broodnodig een operatie of behandeling moeten ondergaan steeds langer wachten tot het te laat is.Mijn vader zei altijd,God straft direct,of binnen 14 dagen, maar soms duurt het wat langer.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *