Nog een paar dilemma’s

Ik heb nog vijf dilemma’s voor je en die plaats ik natuurlijk op 5 mei: bevrijdingsdag. Zoals ik al aangaf worden ze in schoolklassen behandeld. Maar eerlijk: volgens mij zou het goed zijn als ook volwassenen hier eens mee bezig zouden zijn.

  1. Na de bevrijding waren mensen blij. Maar ook boos. Boos op de Duitsers, maar ook op Nederlanders die met hen samen hadden gewerkt. Veel mensen wilden wraak nemen. Vind jij dat mensen die met de Duitse bezetters samen hadden gewerkt, gestraft moeten worden? Waarom wel of niet?
  2. Meisjes of vrouwen die verliefd waren op Duitse soldaten en een relatie met hen kregen werden na de bevrijding ‘moffenmeiden’ genoemd en soms zelfs kaal geschoren en bespot. Vind jij het oké dat dat gebeurde? Waarom wel of niet?
  3. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren mensen niet vrij om te doen wat ze wilden. Ze konden niet lezen en zeggen wat ze wilden, ze konden soms niet werken of naar school. Auto’s, fietsen en radio’s werden ingepikt. Ze konden niet op reis naar familie of vrienden. Wat zou jij het meest missen? En wat zou jij meteen gaan doen als de oorlog voorbij was?
  4. Toen de bevrijding kwam, werden Duitse soldaten gevangen genomen. Wat denk jij, waren de Duitsers blij, bang, verdrietig of iets anders? Waarom denk je dat?
  5. Op 5 mei 1945 gaven de Duitsers zich over en was heel Nederland vrij. Maar een groot deel van Nederland was al in het najaar van 1944 bevrijd. Officieel wordt op 5 mei de nationale bevrijding gevierd. Op welke datum zou jij het liefst de bevrijding vieren? Waarom? En op was voor manier wil jij de vrijheid vieren?

De stilte spreekt

Hoorde u het?
Toeschouwer op de bank.
Hoorde jij het net?
Kindje aan je papa’s hand.

Zij die het horen,
luisteren.
Heb je gevonden waar het ontspringt?
Alleen.
Hoor je hen fluisteren?
Terwijl, nu wij tezamen
hun spreken harder klinkt.

Men zegt: ‘Twee minuten is het stil’.
Zo heb ik ze nooit beleefd,
Stilte is als er mensen zwijgen
maar elk van deze stemmen leeft.

Ik hoorde in de stilte geen zwijgen.
Een soldaat sprak tegen mij,
over liefde voor zijn gezin
hoe hij van hen houdt
zijn stem klonk vredig en blij.

Die mevrouw hoorde net geen zwijgen
een stilte allerminst.
De stem van haar grootvader sprak
hoe trots hij op haar is.
Zijn stem,
van binnenin.

Zij die niet geluisterd hebben,
hebben niet gehoord.

Maar, het hindert niet
luisteren kan altijd
hun stemmen klinken voort.

© Charlotte Fontijne

Achttien

Jaren had het hem gekost, jaren van zorgvuldig plannen maken, van studeren maar vooral ook jaren van oefenen, oefenen en nog ‘ns oefenen. Alle disciplines kwamen aan bod. Alle hulpmiddelen leerde hij tot in de kleinste details kennen, beheerste hij.

Zijn lijf werd zijn grootste wapen. Hij leed helse pijnen, zulke pijnen zelfs dat hij zich af en toe afvroeg waar hij toch in hemelsnaam mee bezig was. Dat zijn rug zo zeer deed dat hij niet meer wist hoe te gaan zitten of te gaan liggen, dat staand zachtjes heen en weer wiegen nog het comfortabelst was. Maar die momenten van twijfel werden steeds korter, hij wende, hij groeide, verhardde. Zijn lijf was vaak bont en blauw en droeg de tekenen van jarenlange training. Maar uiteindelijk werd het hard als staal. En was het hem gelukt geen lichamelijke pijn meer te voelen.

En al die dingen die hij moest weten, al die talen die hij moest leren, al die technieken die hij zich eigen moest maken. Het kostte kruim, heel veel kruim. Maar hij werd de beste. Op alle vlakken. Overtroefde iedereen.

Tijdens die eerste eenzame en harde jaren vroeg hij zich regelmatig af waar hij in hemelsnaam mee bezig was. Vroeg hij zich af of al dat afzien het doel wel waard was. Maar nu, nu hij een paar jaar in het vak zat waren die twijfels slechts vage herinneringen. Hij vervulde zijn eerste opdrachten meer dan succesvol en iedere nieuwe opdracht overtrof de eerste. Schuldgevoelens had hij niet. Als hij het niet deed, deed iemand anders het wel. En die ander zou slechter zijn dan hij, zou de klus misschien verprutsen. En dat was slecht voor de business. Zijn leven is perfect nu: hij is de nummer 1, hij is nummer 18 en zal dat nog heel lang blijven.


De WE-300 had als onderwerp ‘ontluiken‘ en baseerde ik op het boek uit dit logje.

Dilemma’s

Die vragenlijstjes over vrijheid (1 en 2) zijn niet heel erg in trek. Er wordt in ieder geval weinig op gereageerd. Eigenlijk snap ik dat wel, want het zijn best lastige vragen. Maar tegelijkertijd denk ik dat het goed is om er ‘ns mee bezig te zijn.

Hieronder deel ik een paar dilemma’s die aan schoolkinderen voorgelegd worden. Ik ben benieuwd wat jij vindt/zou doen.

  1. In de oorlog was er vaak weinig te eten. Stel je voor: je werkt als hulpje bij een bakker. De bakker heeft het moeilijk, want er zijn maar weinig grondstoffen om brood te bakken. En het Duitse leger wil dat hij brood aan de soldaten levert. Mag je stiekem een paar broden meenemen naar huis omdat je familie weinig te eten heeft? Waarom wel of niet?
  2. Stel je voor: je werkt in de Tweede Wereldoorlog bij de gemeente. Er komt een nieuwe burgemeester die lid si van de NSB en voor de Duitse bezetter werkt. Wat zou jij doen? Neem je ontslag, duik je onder, blijf je aan het werk? Waarom maak je die keuze?
  3. Stel je voor: je woont tijdens de Tweede Wereldoorlog in een grote boerderij. Zou je Joodse vluchtelingen onderdak geven als ze bij jou willen onderduiken? Waarom wel of niet?
  4. Wat voor monument zou jij maken om de bevrijding te vieren? Dit hoeft geen beeld te zijn, het mag ook iets heel anders zijn. Wat zou jij maken zodat het voor iedereen interessant is om te bekijken.

 

Vier op één rij

Note to myself: eerder je recensies schrijven meissie. Want nu weet je het niet meer heel goed, wat je echt van een boek vond. En die mening van jou, die wil je je lezers toch niet onthouden.

Laat ik met ‘De gevangene‘ beginnen. Waar gaat dit boek van B.A. Paris over?

Amelie is een overlever. Op haar achttiende kwam ze er alleen voor te staan na de dood van haar ouders, maar gelukkig werd ze al snel van de straat geplukt door Carolyn, die haar in huis neemt. Met hulp van Carolyn weet Amelie haar leven weer op de rit te krijgen en ze wordt meegesleept in de glamourwereld van Londen, waar ze de knappe en rijke Ned Hawthorpe ontmoet. Al snel trouwen ze. Maar dan komt Amelie bij kennis in een verduisterde kamer op een onbekende plek. Waarom is ze ontvoerd? Door wie wordt ze gevangengehouden? En waarom voelt ze zich hier veiliger dan ze zich de laatste tijd bij haar echtgenoot voelde?

Weet je wat nu het allersufste is? Ik weet echt niet meer wat ik van dit boek vond! Zelfs de beschrijving zegt me niet heel veel meer. En ik weet oprecht niet meer of ik het nu wel of niet mooi vond. Conclusie: geen indruk op mij gemaakt, dus waarschijnlijk mis jij er ook niets aan.

Dan ‘Nooit‘ van Ken Follett.

De wereld staat op scherp. In China vecht een hoge regeringsfunctionaris met grote ambities voor zichzelf en zijn land -tegen de communistische oudgedienden in de regering, die China – en militaire bondgenoot Noord-Korea – een bepaalde richting op willen sturen.

In de Verenigde Staten bestrijdt Pauline Green, de eerste vrouwelijke president van het land, terreuraanslagen en de illegale wapenhandel. Op allerlei manieren probeert Green een onnodige oorlog te voor-komen. Terwijl de ene confrontatie leidt tot de andere, zitten de -machtigste landen ter wereld gevangen in een complex, onontkoombaar web van allianties. Een wereldwijde escalatie lijkt onafwendbaar. Zal deze internationale crisis leiden tot een derde wereldoorlog?

Een mooi boek, zonder meer. De ene verhaallijn vond ik mooier dan de andere, maar zeker een interessant boek dat je uit wilt lezen. En waarvan je, hoe dichter je bij het einde komt denkt: nee toch zeker …

Het kerkhof van de zee‘ dan.

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog vergaat een schip met aan boord Noorse burgers en Duitse militairen; er wordt aangenomen dat het op een mijn is gevaren. De jonge schrijver Vera en haar zoontje worden gered, maar haar man komt om.

Vijfenzeventig jaar later loopt Vera de zee in, en ze komt niet meer terug. Met haar verdwijnen ook haar memoires over de scheepsramp en de familietrauma’s. Maar haar kleindochter Sasha is vastberaden de waarheid te achterhalen; ze heeft namelijk ontdekt dat Vera twijfelde over de ware toedracht van de ramp. Tegelijkertijd wordt er binnen de welgestelde familie een vuil spel gespeeld over de nalatenschap en de opvolging in het familieconcern. Welke geheimen herbergt het scheepswrak op de bodem van de zee?

Uh, wat me vooral bij gebleven is van dit boek is dat het behoorlijk complex is. Veel personages en veel ontwikkelingen. Nou hoeft dat niet zo heel erg te zijn, maar soms was het wat onoverzichtelijk. Te onoverzichtelijk eigenlijk. En ik herinner me vooral nog dat ik Sasha een steeds minder sympathiek personage begon te vinden. Eigenlijk vraagt dit boek om een vervolg, maar of ik het dan ga lezen, dat weet ik nog niet. Dus eigenlijk is mijn conclusie: mwah.

Last but not least is daar dan ‘Een ladder naar de hemel‘ van John Boyne. En John Boyne is wel een van mijn favoriete schrijvers. Net zoals Ken Follet overigens.

Overal zijn verhalen te vinden, als je maar goed genoeg zoekt. Het hoeven niet eens je eigen verhalen te zijn. Tenminste, dat is wat de beginnende schrijver Maurice Swift al vroeg in zijn carrière besluit. Want ambitie heeft hij meer dan genoeg, schrijftalent ook wel, maar door een jammerlijk gebrek aan inspiratie kent zijn schrijversdroom vooralsnog geen vliegende start. Een toevallige ontmoeting met bestsellerauteur Erich Ackermann in een Berlijns hotel biedt hem de gelegenheid zichzelf in de wereld van de literatuur te lanceren. Erich is namelijk eenzaam, heeft een verhaal te vertellen en vindt in Maurice een gretig luisterend oor. De charme en attenties van Maurice maken hem blind voor de waarheid: hij had zijn verhaal beter voor zichzelf kunnen houden.

Dit is toch weer echt een beauty. Scherp geschreven, interessante ontwikkelingen en prachtige, prachtige zinnen. Alleen het eerste ‘intermezzo’ dat vond ik wat minder. Maar verder: lezen!

Life is what happens to you …

… while you are busy making other plans.

Life is what happens to you while you're busy making other plans" - John Lennon

Dat stond op de rouwkaart van een vriendin van Mr. T. en mij. R. is van oudsher een vriendin van Mr. T. en samen met een aantal anderen vormden zij vanaf jonge leeftijd al een vriendengroep. De basis van die groep werd gelegd bij de plaatselijke KPJ. En ruim 45 jaar later bestaat die groep nog steeds. Zelf ben ik inmiddels bijna 29 jaar ‘lid’ van de groep en dat is dan toch net iets anders. De, zeg maar, vormende jaren van de vriendengroep heb ik niet meegemaakt, het vele uitgaan, de vakanties, de feesten, het bij elkaar thuis (dus bij de ouders) over de vloer komen, daar was ik niet bij. Ik kwam er pas bij toen de meesten al gesetteld waren en sommigen zelfs al kinderen hadden. En omdat ik die eerste jaren niet meemaakte en ik ook niet echt heel erg ‘investeerde’ in deze vriendengroep ben ik altijd een relatieve buitenstaander gebleven. En dat is prima. Als er iets te doen is dan ben ik er meestal wel bij, maar het is toch anders dan met mijn eigen vriendengroep en ‘losse’ vriendinnen. Maar goed, dat geheel terzijde.

Iets meer dan een jaar geleden kreeg R. te horen dat ze kanker had en ondanks drie verschillende ‘potjes’ met behandelingen is ze overleden. De chemokuren hadden een verwoestende werking op R. en ze had, naast de pijn van de (inmiddels uitgezaaide) kanker ook heel veel zenuwpijnen in handen en voeten. Toen ze de behandeling van potje 3 met veel ellende had doorbracht en als uitslag kreeg dat de kanker doorgewoekerd was zag ze af van potje 4 (dat trouwens haar laatste potje zou zijn). Precies een maand later is ze gestorven. Ze laat een echtgenoot en drie kinderen achter (23, 20 en 18 jaar).

Vandaag was het afscheid. Bij haar thuis in de tuin. Volledig door haar georganiseerd samen met een aantal vriendinnen die haar hierbij geholpen hadden. Het was een mooi en hartverscheurend afscheid met prachtige bijdragen van haarzelf (voorgelezen door de begrafenisonderneemster), haar man en kinderen, een aantal vriendinnen en een collega met vele foto’s en heel gevarieerde muziek.

Het is inmiddels al de vijfde uitvaart dit jaar. Mijn tante (een zus van mijn moeder) overleed (begin 70 dus ook te jong vind ik) en daarnaast nog drie ouders van verschillende vrienden. Zij waren allemaal wat ouder maar dood is nu eenmaal dood. En dat is akelig en verdrietig en naar. En tegelijkertijd koester ik de zin: verdriet bestaat omdat er liefde was. En zo is het maar net.

* * *

En verder heb ik het deze week gruwelijk druk met de lintjesregen en de laatste voorbereidingen voor 4 en 5 mei volgende week. En weet je waar ik ook echt ontzettend naar uitkijk? Dat ik als gast ben uitgenodigd bij het ‘Concert aan de Amstel’ op 5 mei. Dus mocht je kijken: ik zit ergens op de tribune bij Willem-Alexander en Maxima. Hoe gaaf is dat dan wel niet?

En nog iets geweldigs dat ik in het vooruitzicht heb: een reis naar Amerika voor het werk. Maar daar log ik nog over.

 

Vrijheid – 2

In aanloop naar 5 mei deel ik graag een paar lijstjes ‘vrijheidsvragen/-stellingen’ met jullie. Het zijn best pittige vragen dus ik bundel ze per 5 in een logje. Ik hoop dat jullie de tijd willen nemen om er over na te denken en ik ben erg benieuwd naar jullie antwoorden. Na deel 1 is hier deel 2.

  1. Wat vind jij: verbonden zijn met anderen en ‘erbij horen’ is belangrijker dan vrijheid. Waarom vind je dat wel of niet?
  2. Is iedereen op dit moment vrij denk je? Ja, waarom denk je dat? Nee, wie is er nu niet vrij?
  3. Met wie voel jij je verbonden?
  4. Voel jij je vrij? Waarom wel of niet?
  5. Wat betekent vrijheid voor jou? Kun je dit in een paar zinnen beschrijven?

Het is het handigst als je de vragen even selecteert, control v doet en control c doet in het reactieveld.

Struikelstenen

Arnold van der Sluis: ‘𝘞𝘪𝘫 𝘩𝘦𝘣𝘣𝘦𝘯 𝘯𝘪𝘦𝘮𝘢𝘯𝘥 𝘬𝘸𝘢𝘢𝘥 𝘨𝘦𝘥𝘢𝘢𝘯. 𝘞𝘪𝘫 𝘬𝘰𝘮𝘦𝘯 𝘢𝘭𝘭𝘦𝘮𝘢𝘢𝘭 𝘵𝘦𝘳𝘶𝘨’.

Emma (3 jaar), Jetty (14), Lies (16), Bertha (41) en Arnold van der Sluis (48). Emma de Winter-Cohen (75), Erna Neustadt (49) en Alida Schuijer-van Emmen (58).

Opdat wij nooit, nooit vergeten.

13

13 Jaar getrouwd vandaag! Wow, wat vliegt de tijd. Geen tijd om het vandaag te vieren trouwens want ik moet (of beter: mag) werken. Er worden vandaag een aantal struikelstenen gelegd in onze gemeente en daar ben ik uiteraard bij aanwezig.

Een beetje vieren gaan we het wel trouwens. Aanstaande woensdag gaan Ova, Saar, Mr. T. en ik met z’n viertjes naar de Efteling. Hoe leuk is dat dan wel niet. Een soort van huwelijksreis revisited maar dan anders. Zin in!

Vrijheid – 1

In aanloop naar 5 mei deel ik graag een eerste lijstje ‘vrijheidsvragen/-stellingen’ met jullie. Het zijn best pittige vragen dus ik bundel ze per 5 in een logje. Ik hoop dat jullie de tijd willen nemen om er over na te denken en ik ben erg benieuwd naar jullie antwoorden.

  1. Ben je het eens met de stelling: vrijheid is gaan en staan waar je wilt, zonder aan iemand verantwoording af te leggen. Waarom wel/niet?
  2. Ben je het eens met de stelling: vrijheid maak je samen?
  3. Wat vind jij het beste passen bij vrijheid? Er zijn zo min mogelijk regels en wetten. Of iedereen heeft evenveel controle over de manier waarop de regels en wetten gemaakt worden?
  4. Kan jouw vrijheid andere mensen beperken? Op wat voor manier?
  5. Wie gun jij meer vrijheid in het leven? Waarom?

Het is het handigst als je de vragen even selecteert, control v doet en control c doet in het reactieveld.

Door de ogen van de Koning

Ik ben wel Koningsgezind, maar dat zal jullie niet verbazen. Een deel van mijn werk is ernstig Koninklijk gerelateerd en verder ben ik natuurlijk enorm van de tradities, protocol en dergelijke. Met republikeinen kan ik niet zo heel veel want dat wat zij een geweldig alternatief vinden, daaraan zie ik net zoveel haken en ogen zitten als zij aan de monarchie. Maar goed, dat terzijde.

Tja, natuurlijk is dat overerven best vreemd en zo en hoe blij mag je zijn als je nu al weet dat je het later toch nooit goed zult doen, dat iedereen al jarenlang een mening over je heeft en je te dik, te joviaal, te stijf, (een beetje) te dom, te slim of wat dan ook vindt. En ja, soms maakt ook de Koning fouten. Het lijkt gewoon een echt mensch! En ja, soms maken ze heel domme fouten, maar was er niet een spreekwoord over ‘zonden’, ‘werpen’ en een ‘steen’?

De podcast ‘Door de ogen van de Koning’ die ben ik natuurlijk meteen gaan volgen zodra ik hoorde dat deze gemaakt was. Tot nu toe heb ik drie afleveringen geluisterd en ik vind het leuk! Heel erg leuk. En grappig en ook verstandig dat ze dit gedaan hebben. Tien jaar Koning Willem-Alexander. Ik herinner me al het werk rondom de abdicatie nog zo goed! Wow, dat was spannend en leuk en bijzonder. Sweet memories.

Tot op heden heb ik twee keer een Koninklijk bezoek mogen organiseren (een keer de Koningspelen in onze gemeente en een keer de opening van het theater) en dat was zo gaaf. En interessant en uitdagend. Heerlijk werk heb ik.

Van afnemende populariteit kunnen we natuurlijk van alles vinden en ik ben de eerste om toe te geven dat sommige dingen gewoon niet slim zijn. Maar hé, we (ver)oordelen in dit land inmiddels ook wel heel erg rücksichtslos en op alle fronten. En dan denk ik dat een podcastserie als deze toch wel weer wat hobbels glad kan strijken. Er zijn tot op heden drie afleveringen verschenen (voor iedere jaar één) en ik vond ze alle drie heel erg tof. Nog zeven te gaan!